2023-03-31
Od dnia 1 stycznia 2021 roku przedsiębiorcy zyskali możliwość odstępowania od umów zawieranych na odległość, jednakże tylko w przypadku spełnienia konkretnych kryteriów.
Warunkiem, którego spełnienie będzie uprawniało do skorzystania z prawa do odstąpienia od umowy zawartej przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą, jest brak zawodowego charakteru danego zobowiązania.
Taki przedsiębiorca na potrzeby niniejszej publikacji będzie określany jako przedsiębiorca konsument. Umowa, od której będzie można odstąpić, nie może dotyczyć bezpośrednio branży i specjalizacji, w których działa dany przedsiębiorca traktowany jako konsument. Prowadzenie przedsiębiorstwa w formie spółki prawa handlowego (spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjnej) wyłącza możliwość skorzystania z konsumenckiego prawa do odstąpienia od umowy, a zatem dotyczy to jedynie przedsiębiorców zarejestrowanych w CEIDG.
Niezależnie od powyższego istnieją przypadki, kiedy zarówno przedsiębiorca konsument, jak i sam konsument nie mogą skorzystać z prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość. Przykładowo, dotyczy to umowy o świadczenie usług, jeżeli przedsiębiorca wykonał w pełni usługę za wyraźną zgodą i który przed rozpoczęciem świadczenia usługi został poinformowany o tym, że po jego spełnieniu utraci prawo do odstąpienia od umowy. Przykładem może być również uzyskanie dostępu do platformy internetowej, która daje dostęp do przeczytania artykułu w gazecie lub obejrzenia filmu. Innym przykładem będzie rodzaj umów, w których cena lub wynagrodzenie zależą od wahań na rynku finansowym, niezależnych od przedsiębiorcy i mogących wystąpić przed upływem terminu na odstąpienie od umowy (np. sprzedaż walut).
Kolejnym przykładem są umowy, których przedmiotem świadczenia jest rzecz nieprefabrykowana, wyprodukowana według specyfikacji konsumenta przedsiębiorcy lub służąca zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb – np. gadżet ze spersonalizowanym napisem lub nadrukiem. Do tych kategorii zaliczymy także najbardziej „podstawowe” rodzaje umów – takie, w których towar ma krótki termin przydatności lub szybko ulega zepsuciu, czy też takie po których otwarciu nie można zwrócić ze względu na ochronę zdrowia (artykuły spożywcze, środki higieny, soczewki kontaktowe).
Podsumowując przedsiębiorca w bardzo okrojonym zakresie może odstąpić od umowy zawartej na odległość. Warto zawsze przeczytać regulamin przed zawarciem umowy i zastanowić się, czy nabywana rzecz lub usługa w przypadku przedsiębiorcy jest powiązana z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą oraz czy ma charakter zawodowego zobowiązania. Jeśli nabywana rzecz lub usługa budzi wątpliwości, czy spełniony jest niezawodowy charakter zobowiązania, warto zamówić daną rzecz lub usługę jako konsument, aby zachować możliwość jej zwrotu.