ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW

Zgodnie z art. 86 § 3 Kodeksu wykroczeń (K.W.), zakaz prowadzenia pojazdów może zostać orzeczony fakultatywnie, jeśli zachowanie sprawcy naruszyło bezpieczeństwo w ruchu drogowym, ale sąd nie ma obowiązku orzekać … Continued

Zgodnie z art. 86 § 3 Kodeksu wykroczeń (K.W.), zakaz prowadzenia pojazdów może zostać orzeczony fakultatywnie, jeśli zachowanie sprawcy naruszyło bezpieczeństwo w ruchu drogowym, ale sąd nie ma obowiązku orzekać takiego środka.

Jeśli sąd orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów, dotyczy on tylko kategorii pojazdów, które są wskazane w orzeczeniu. Może to być np. zakaz prowadzenia wszystkich pojazdów mechanicznych lub tylko określonych rodzajów pojazdów.

Art.  86.  [Zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym]

§  1. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny.

§  1a. Jeżeli następstwem wykroczenia, o którym mowa w § 1, jest spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia innej osoby, sprawca podlega karze grzywny w wysokości nie niższej niż 1500 złotych.

§  2. Kto dopuszcza się wykroczenia określonego w § 1, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka,podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny w wysokości nie niższej niż 2500 złotych.

§  3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 przez osobę prowadzącą pojazd można orzec zakaz prowadzenia pojazdów.

Sąd Najwyższy w wyroku z 29.04.2003 r., III KK 61/03, wskazał, iż dla odpowiedzialności z przywołanego wyżej przepisu konieczne jest ustalenie, że sprawca nie zachował „należytej ostrożności”, a więc takiej, jaka była wymagana w danej sytuacji. Każdy uczestnik ruchu drogowego jest obowiązany do zachowania ostrożności, czyli do „postępowania uważnego, przezornego, stosowania się do sytuacji istniejącej na drodze”. W niektórych sytuacjach ustawa wymaga ostrożności szczególnej, a więc większej niż zwykłe wymagania.

Zgodnie z orzecznictwem oraz utrwalonymi w doktrynie poglądami, szczególna ostrożność to „ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestników ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie”. Należyta ostrożność jest więc wymagana szczególnie przy przejazdach przez skrzyżowanie, przy wyprzedzaniu, przy omijaniu.

W innym orzeczeniu, Sąd Najwyższy podkreśla, że „poruszanie się drogą z pierwszeństwem przejazdu nie zwalnia kierującego pojazdem zbliżającym się do skrzyżowania od zachowania szczególnej ostrożności, a wjazd na skrzyżowanie, przy braku widoczności z prawej strony, stanowi niezachowanie szczególnej ostrożności w rozumieniu tego przepisu” (wyrok SN z 30.05.1995 r., III KRN 20/95, OSNKW 1995/11–12, poz. 84).

Odpowiedzialność za wykroczenie z art. 86 k.w. jest możliwa do przypisania sprawcy w sytuacji ustalenia związku przyczynowego między niezachowaniem należytej ostrożności a spowodowaniem zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W związku z tym niezbędne jest ustalenie przez organ prowadzący postępowanie, że konkretne zdarzenie nastąpiło na skutek akurat tego błędu określonej osoby, czyli sprawcy, a nie inna okoliczność jako przyczyna powstania zagrożenia. Jeśli sprawca wykaże, że nawet przy zachowaniu przez niego należytej ostrożności, nie mógł on zapobiec skutkowi w postaci spowodowania zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, taką odpowiedzialność sprawcy należy wykluczyć.

WPŁYW ZAKAZU PROWADZENIA POJAZDÓW NA MOŻLIWOŚĆ WYKONYWANIA ZAWODU KIEROWCY

Czasowy zakaz prowadzenia pojazdów – Jeśli sąd orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów, zawodowy kierowca nie będzie mógł prowadzić pojazdów objętych zakazem w czasie jego obowiązywania. Może to uniemożliwić dalsze wykonywanie działalności gospodarczej związanej z przewozem osób lub rzeczy

Utrata licencji zawodowej (np. na przewóz rzeczy/osób) – Czasowy zakaz prowadzenia pojazdów nie powoduje automatycznej utraty licencji na wykonywanie zawodu kierowcy (np. licencji na przewóz rzeczy/osób), o ile:

Konsekwencje administracyjne (utrata uprawnień do kierowania pojazdami):

  • Czasowy zakaz prowadzenia pojazdów nie powoduje utraty uprawnień do kierowania pojazdami (np. prawa jazdy), chyba że zakaz jest orzeczony na okres co najmniej 1 roku i po jego zakończeniu osoba kierująca nie przejdzie odpowiedniego egzaminu na prawo jazdy (zgodnie z ustawą o kierujących pojazdami);
  • Jeśli jednak sąd orzeknie zakaz na dłuższy okres (np. 2 lata), kierowca może być zobowiązany do ponownego zdania egzaminu na prawo jazdy, co może wpłynąć na jego sytuację zawodową.

Przepisy szczególne dotyczące zawodowych kierowców:

  • Ustawa o transporcie drogowym => Jeśli kierowca posiada licencję zawodową na przewóz rzeczy lub osób, jej cofnięcie jest możliwe, gdy sąd orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów na dłuższy okres i kierowca nie będzie mógł spełnić wymagań dotyczących posiadania uprawnień.
  • Wpływ na reputację zawodową => Nawet krótkoterminowy zakaz prowadzenia pojazdów może skutkować utratą zaufania klientów, kontrahentów lub koniecznością zawieszenia działalności gospodarczej.

Jeśli sąd orzeknie zakaz prowadzenia pojazdów, zawodowy kierowca nie będzie mógł wykonywać pracy w okresie obowiązywania tego zakazu, co może skutkować czasową utratą dochodu. Zakaz prowadzenia pojazdów sam w sobie nie powoduje automatycznej utraty licencji czy uprawnień zawodowych, ale jeśli zakaz będzie długoterminowy (np. powyżej 1 roku), kierowca może być zmuszony do ponownego zdania egzaminu lub utracić licencję zgodnie z przepisami szczególnymi.

W sytuacji, gdy kierującemu pojazdem może grozić orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdu, odpowiednio do uregulowania z art. 86 § 3 k.w. warto jest przed sądem argumentować, że orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mogłoby prowadzić na przykład do nieproporcjonalnie dużych konsekwencji, takich jak utrata możliwości zarobkowania i utrzymania rodziny. Orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów jest na gruncie przywołanego przepisu fakultatywnie, co innymi słowy pozostawia tę kwestię do rozważenia Sądowi rozpatrującemu daną sprawę. Sąd może zdecydować chociażby o nieorzekaniu zakazu prowadzenia pojazdów, a w zamian za to nałożyć na oskarżonego większą kwotę grzywny.

USTAWA O TRANSPORCIE DROGOWYM A ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW

Cofnięcie licencji zawodowej na przewóz osób lub rzeczy na podstawie ustawy o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r. jest możliwe w określonych sytuacjach, które związane są z naruszeniem przepisów prawa lub nieprzestrzeganiem wymogów związanych z wykonywaniem transportu drogowego.

ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW

Cofnięcie licencji przez organ wydający

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, licencja może zostać cofnięta, jeśli przewoźnik nie spełnia wymogów przewidzianych prawem. Do takich sytuacji należą:

a) Utrata dobrej reputacji

  • Dobra reputacja przewoźnika jest warunkiem uzyskania i utrzymania licencji. Zgodnie z art. 7c ust. 2 ustawy, dobra reputacja może zostać utracona, jeśli przedsiębiorca lub osoba zarządzająca transportem:
    • Został prawomocnie skazany za przestępstwo umyślne (np. przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, dokumentom, środowisku),
    • Naruszył przepisy dotyczące transportu drogowego (np. prowadzenie działalności bez odpowiednich zezwoleń),
    • Popełnił poważne naruszenie przepisów związanych z czasem pracy kierowców, użyciem tachografów, wagą pojazdów lub innymi regulacjami.

b) Utrata zdolności finansowej

  • Przewoźnik musi posiadać odpowiednią zdolność finansową do prowadzenia działalności. Jeśli nie jest w stanie spełnić wymagań finansowych określonych w ustawie (np. zabezpieczenie finansowe, gwarancje bankowe), organ wydający licencję może ją cofnąć.

c) Utrata odpowiednich uprawnień

  • Jeśli przedsiębiorca lub kierowca utraci uprawnienia niezbędne do prowadzenia działalności, w tym prawo jazdy odpowiedniej kategorii (np. wskutek zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego na podstawie wyroku sądu).

d) Nieprzestrzeganie warunków licencji

  • Jeśli przedsiębiorca narusza warunki określone w licencji, takie jak:
    • Używanie pojazdów niezgodnych z przeznaczeniem,
    • Nieprzestrzeganie obowiązujących regulacji związanych z bezpieczeństwem transportu,
    • Prowadzenie działalności w sposób zagrażający bezpieczeństwu pasażerów lub ładunków.

Poważne naruszenia przepisów transportowych

Cofnięcie licencji może nastąpić również w przypadku, gdy przewoźnik dopuszcza się poważnych naruszeń przepisów transportowych określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 (art. 7c ust. 3 ustawy). Do takich naruszeń zalicza się np.:

  • Fałszowanie danych tachografu,
  • Przekroczenie dopuszczalnych norm czasu pracy kierowców,
  • Przewóz towarów bez odpowiednich zezwoleń,
  • Naruszenie przepisów o maksymalnym obciążeniu pojazdów.

Cofnięcie licencji po decyzji administracyjnej lub sądowej

Licencja może zostać cofnięta również w wyniku:

  • Zakazu prowadzenia pojazdów: Jeśli kierowca objęty zakazem jest jedynym właścicielem działalności transportowej, a jego prawo jazdy stanowi warunek wykonywania przewozu drogowego, zakaz może skutkować cofnięciem licencji.
  • Ustania warunków technicznych pojazdów: W przypadku niezgodności pojazdów z wymaganiami prawnymi (np. brak aktualnych badań technicznych lub ubezpieczenia OC).
  • Decyzji organów kontrolnych (ITD, Policja): Jeśli Inspekcja Transportu Drogowego lub inny organ stwierdzi rażące naruszenia prawa, może wystąpić o cofnięcie licencji.

Sankcje za brak współpracy z organami kontrolnymi

Cofnięcie licencji może nastąpić również w sytuacji, gdy przewoźnik:

  • Uniemożliwia kontrolę swojej działalności (np. nie udostępnia dokumentacji lub utrudnia czynności kontrolne),
  • Prowadzi działalność w sposób rażąco naruszający interes publiczny (np. wielokrotne uchylanie się od opłat drogowych, przewożenie osób w warunkach zagrażających ich życiu lub zdrowiu).

Procedura cofnięcia licencji

  • Przed wydaniem decyzji o cofnięciu licencji organ administracyjny (np. starosta, wojewoda lub Główny Inspektorat Transportu Drogowego) powinien przeprowadzić postępowanie wyjaśniające.
  • Przewoźnik ma prawo do złożenia wyjaśnień i odwołania od decyzji administracyjnej.

Podsumowanie

Cofnięcie licencji zawodowej na przewóz osób lub rzeczy jest możliwe w sytuacjach przewidzianych w ustawie o transporcie drogowym, w szczególności w przypadku:

  • Utraty dobrej reputacji,
  • Naruszenia przepisów transportowych,
  • Utraty zdolności finansowej,
  • Orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów.

Jeśli zakaz prowadzenia pojazdów zostałby orzeczony wobec zawodowego kierowcy, warto sprawdzić, czy zakaz ten wpłynie bezpośrednio na warunki licencji. Dodatkowo należy pamiętać, że od decyzji cofnięcia licencji można się odwołać w postępowaniu administracyjnym.

FAQ

Kiedy sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów na podstawie art. 86 k.w.?

Zgodnie z art. 86 § 3 Kodeksu wykroczeń (k.w.) sąd może, ale nie musi, orzec zakaz prowadzenia pojazdów, jeśli sprawca wykroczenia z art. 86 § 1 k.w. (tj. spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym poprzez niezachowanie należytej ostrożności) prowadził pojazd. Orzeczenie to ma charakter fakultatywny – decyzja o ewentualnym zakazie zależy od oceny okoliczności sprawy przez sąd.

Czy zakaz prowadzenia pojazdów dotyczy wszystkich kategorii prawa jazdy?

Nie zawsze. Sąd, orzekając zakaz, wskazuje kategorię lub kategorie pojazdów, których dotyczy zakaz. Może to być:
zakaz prowadzenia wszystkich pojazdów mechanicznych,
zakaz prowadzenia określonych rodzajów pojazdów (np. tylko samochodów osobowych lub tylko motocykli).

Czy zakaz prowadzenia pojazdów powoduje utratę prawa jazdy?

Sam zakaz prowadzenia pojazdów (np. na kilka miesięcy) nie oznacza automatycznej utraty uprawnień czy dokumentu prawa jazdy.
Jednakże, jeśli zakaz zostanie orzeczony na okres co najmniej 1 roku, po jego zakończeniu osoba objęta zakazem może być zobowiązana do powtórnego zdania egzaminu na prawo jazdy (zgodnie z przepisami ustawy o kierujących pojazdami).
Jeżeli nie zda wymaganego egzaminu, w praktyce utraci uprawnienia do kierowania pojazdami.

Czy zakaz prowadzenia pojazdów zawsze wiąże się z utratą licencji zawodowej (np. na przewóz rzeczy/osób)?

Nie. Czasowy zakaz prowadzenia pojazdów nie powoduje automatycznej utraty licencji zawodowej (np. licencji na przewóz osób lub rzeczy). Jednak:
Jeśli zakaz jest długotrwały (np. powyżej 1 roku) i kierowca utraci uprawnienia do kierowania pojazdami, może to pośrednio skutkować niemożnością spełnienia warunków do wykonywania transportu drogowego.
W konsekwencji organ administracyjny (np. starosta, wojewoda, Główny Inspektorat Transportu Drogowego) może cofnąć licencję, jeśli uzna, że kierowca (lub firma) nie spełnia wymogów przewidzianych prawem, w tym wymogu posiadania odpowiednich uprawnień.

Jak zakaz prowadzenia pojazdów wpływa na wykonywanie zawodu kierowcy?

W trakcie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów zawodowy kierowca nie może prowadzić pojazdów objętych zakazem.
Może to skutkować czasową utratą dochodu czy koniecznością zawieszenia działalności gospodarczej związanej z przewozem rzeczy/osób.
Nawet krótkotrwały zakaz może negatywnie wpłynąć na reputację zawodową kierowcy i zaufanie klientów lub pracodawców.

Rate this post

Autor Aplikant Adwokacki Natalia Mól

Masz dodatkowe pytania lub chcesz uzyskać opinię prawną, czy też stworzyć dokumenty dotyczące zatrudnienia w formie pracy zdalnej?

Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.

Skontaktuj się
Przejdź do paska narzędzi