Czy banki mogą żądać zwrotu zwaloryzowanego kapitału kredytu po stwierdzeniu nieważności kredytu?

W dniu 15 czerwca 2023 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-520/21, który ma ogromny wpływ na wiele aspektów dotyczących kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty obcej, bowiem sąd unijny jednoznacznie wypowiedział się o niedopuszczalności dochodzenia przez banki wynagrodzenia za korzystanie z kapitału po ustaleniu nieważności umowy. Jak jednak wygląda kwestia waloryzacji?

Wyrok TSUE w sprawie C-520/21

TSUE w uzasadnieniu wyroku stwierdził, że po unieważnieniu umowy kredytu banki nie mają prawa żądać od konsumentów żadnych rekompensat, które wykraczają poza zwrot wypłaconego kapitału wraz z odsetkami od wezwania do zapłaty. Kredytobiorca, któremu udało się uzyskać korzystny wyrok w sprawie własnej umowy, nie powinien obawiać się dodatkowych roszczeń banku.

Kwestia waloryzacji kapitału

Waloryzacja kapitału kredytu w dużym uproszczeniu polega na dostosowaniu kapitału kredytu do zmiany siły nabywczej pieniądza w wyniku inflacji. Zważywszy, że kredytobiorcy domagają się w sądach unieważnienia umów zawieranych kilkanaście lat temu, w przypadku waloryzacji kapitału kredytu, który podlega zwrotowi na rzecz banku po stwierdzeniu nieważności umowy, może okazać się, że realnie kredytodawca otrzyma zwrot w kwocie znacznie przekraczającej wysokość udzielonego przed laty kredytu.

Z motywów wyroku TSUE wynika, że po unieważnieniu umowy kredytu banki nie mają prawa do waloryzacji kapitału kredytu na niekorzyść konsumentów. To oznacza, że banki nie mogą żądać od konsumentów dodatkowych płatności z tytułu waloryzacji kapitału, nawet jeśli argumentują to kosztami poniesionymi przez siebie lub inflacją.

Interpretacje uzasadnienia wyroku TSUE

Po ogłoszeniu wyroku wydanego przed TSUE, a szczególnie jego uzasadnienia, pojawiło się wiele interpretacji, szczególnie ze strony władz banków. Sugerowano, że banki nadal mogą domagać się waloryzacji kapitału. Jednak sąd unijny jednoznacznie wskazał, że „W kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego za nieważną w całości ze względu na to, że nie może ona dalej obowiązywać po usunięciu z niej nieuczciwych warunków, art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że (…) stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.”

Wodą na młyn dla kredytodawców są jednostkowe wyroki wydane przez polskie sądy, które przyznały bankowi prawo do zwrotu kapitału zwaloryzowanego, jednak na obecną chwilę są to jednostkowe rozstrzygnięcia.

Podsumowanie

Wyrok TSUE w sprawie C-520/21 stanowi istotny krok w ochronie praw konsumentów, którzy zaciągnęli kredyty frankowe. Rozstrzygnięcie to wydaje się jasno określać, że po unieważnieniu umowy kredytu banki nie mają prawa do żądania od konsumentów dodatkowych rekompensat.

Jako konsument, zawsze warto być świadomym swoich praw i skonsultować swoją sytuację z prawnikiem specjalizującym się w kwestiach kredytów frankowych.


Autor

Masz dodatkowe pytania lub chcesz uzyskać opinię prawną, czy też stworzyć dokumenty dotyczące zatrudnienia w formie pracy zdalnej?

Zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.

Skontaktuj się